Η κάθε ημέρα στη σχολική μας κοινότητα είναι ξεχωριστή. Κάθε ημέρα, ένα μικρό λιθαράκι διαμορφώνει το οικοδόμημα των γνώσεων, της προσωπικότητας και της θετικής στάσης των μαθητών μας απέναντι στη δια βίου μάθηση.
Η σχολική καθημερινότητα, η ατμόσφαιρα, οι χώροι των σχολείων και η οργάνωση της σχολικής ζωής αντανακλούν τη φιλοσοφία και τις πεποιθήσεις μας σχετικά με την αγωγή και τη μάθηση. Τη φιλοσοφία αυτή καλούνται να αγκαλιάσουν και οι γονείς/κηδεμόνες, που επιλέγουν τα σχολεία μας, για τα τόσο σημαντικά αυτά βήματα της ζωής των παιδιών τους.
Όραμά μας είναι οι μαθητές μας να εξελίσσονται σε ευτυχισμένες, ανεξάρτητες, ψυχικά ανθεκτικές προσωπικότητες και να γίνουν οι επιτυχημένοι πολίτες του αύριο.
Στο σήμα της Σχολής Κανάση, εικονίζονται οι δύο πυλώνες επάνω στους οποίους βασίζεται το πρόγραμμα σπουδών και η παιδαγωγική ομάδα του σχολείου, για να εξελίξει τους μαθητές του σε αυριανούς δημοκρατικούς και επιτυχημένους πολίτες.
Η γλαύκα, σύμβολο της σοφίας υπενθυμίζει στη σχολική μας κοινότητα πως μέσα από τις κλασικές σπουδές και με όχημα την ελληνική γλώσσα, η γνώση θα μετουσιωθεί σε βίωμα και στάση ζωής. Το σύμβολο του ατόμου, αντιπροσωπεύει τις θετικές επιστήμες, μέσα από τις οποίες οι μαθητές μας παρατηρούν, υποθέτουν, αμφισβητούν κριτικά, με στόχο να κατακτήσουν τον τρόπο σκέψης του θετικού επιστήμονα. Η γλαύκα βρίσκεται στο κάτω μέρος του σήματος, γιατί όσα αντιπροσωπεύει λειτουργούν για τους μαθητές μας ως θεμέλια και ρίζες δυνατές. Το σύμβολο για τις θετικές και φυσικές επιστήμες βρίσκεται στο επάνω μέρος, γιατί ο τρόπος σκέψης που θα κατακτηθεί από αυτές, θα δώσει στα παιδιά μας φτερά και θα αναπτύξει τα πιο ψηλά κλαδιά τους.
Η Σχολή Κανάση, ως “ζωντανός” οργανισμός έχει συσσωρεύσει τρεις γενιές αναντικατάστατης διδακτικής εμπειρίας, αλλά και ικανότητες δια βίου μάθησης και επιμόρφωσης. Ως σύγχρονος εκπαιδευτικός φορέας, διαρκώς διαβάζει, μελετά, ενημερώνεται, εξελίσσεται και αλλάζει, ώστε να φέρνει μέσα στην κάθε τάξη όλες τις καινοτομίες της παιδαγωγικής επιστήμης και έρευνας. Συνεπώς, το σχολείο αξιοποιεί την πολύτιμη εμπειρία του από το 1960, αλλά βασίζει τις διδακτικές επιλογές και το πρόγραμμα σπουδών του στην επιστημοσύνη και όχι στον εμπειρισμό. Η διαρκής αυτή προσπάθεια αποτελεί πρόκληση ειδικά σε έναν τομέα αρκετά παραδοσιακό και αργά εξελισσόμενο, όπως η εκπαίδευση, έναν τομέα που αντιστέκεται σε μεθοδολογικές αλλαγές με αποτέλεσμα η επιστημονική του εξέλιξη και τα ακαδημαϊκά πορίσματα να μεταφράζονται αργά σε εφαρμογές στη διδακτική πράξη (Tan, et al., 2018; UNESCO, 2017).
Το πρόγραμμα σπουδών λαμβάνει υπόψη τις ιδιαίτερες κλίσεις και τα πολλαπλά είδη/τύπους νοημοσύνης κάθε μαθητή (Gardner & Hatch, 1989), αποσκοπεί στην κατάκτηση στόχων, όχι μόνο γνωστικών, αλλά συναισθηματικών και ψυχοκινητικών (Bloom, 1956) και εναλλάσσει κατάλληλα τις μεθοδολογικές προσεγγίσεις που εφαρμόζει, ώστε να εξασφαλίζει ένα συμπεριληπτικό περιβάλλον μάθησης.
Από το 2016 η παιδαγωγική ομάδα του σχολείου αναδιαμόρφωσε το πρόγραμμα σπουδών και τους σχολικούς χώρους του Δημοτικού Ζωγράφου. Το 2021 ιδρύθηκαν το Δημοτικό και το Νηπιαγωγείο της Αγ. Παρασκευής και το 2024 ξεκινά τη λειτουργία του το Γυμνάσιο Αγ. Παρασκευής. Η Σχολή Κανάση δημιουργεί ένα αναπτυσσόμενο δίκτυο καινοτόμων μικρών σχολικών μονάδων εντός του αστικού ιστού, οι οποίες απευθύνονται σε όσους αναζητούν υψηλά ακαδημαϊκά κριτήρια και ιδιαίτερα εμπλουτισμένο πρόγραμμα σπουδών, πλαισιωμένο από ένα οικείο σχολικό περιβάλλον, όπου ο κάθε μαθητής και η οικογένειά του έχουν τη δική τους ξεχωριστή θέση.
Εκτός από τους ανθρώπους των σχολείων μας, «ψυχή» έχουν και οι σχολικοί χώροι, οι οποίοι γεωγραφικά βρίσκονται κοντά στις οικίες των οικογενειών, αλλά και κοντά στην κλίμακα και την αισθητική παιδιών και εφήβων. Οι χώροι εμφανίζουν εναλλαγές χώρων ηρεμίας – κίνησης (Glockel, 1996) και έχουν όλες εκείνες τις ζωντανές αρχιτεκτονικές συνθέσεις, που τους καθιστούν μία φυσική και ασφαλή συνέχεια του οικογενειακού περιβάλλοντος. Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικό και το έχουμε δει να εφαρμόζεται στην πράξη, ότι όπως αναφέρουν οι Καψάλης & Νημά (2019) στα μικρότερα σε μέγεθος σχολεία οι διαπροσωπικές σχέσεις βρίσκονται πάντα στο προσκήνιο και οι δυνατότητες εσωτερικής διαφοροποίησης της διδασκαλίας είναι περισσότερες. Ενδιαφέρουσες είναι παράλληλα οι παρατηρήσεις των Παπασταμάτη (1998) και Φύκαρη (2002), αναφορικά με το μέγεθος των σχολείων. Σύμφωνα με αυτές, οι μαθητές των μικρότερων σχολικών μονάδων, όχι μόνο παρουσιάζουν εξίσου καλές γνωστικές επιδόσεις, αλλά έχουν καλύτερες επιδόσεις σε τομείς όπως η συναισθηματική ανάπτυξη και η κοινωνικοποίηση. Οι ίδιοι συγγραφείς μάλιστα αναφέρουν ότι η διεθνής τάση για πολυπληθείς σχολικές μονάδες, υπαγορεύεται από οικονομικούς και οργανωτικούς λόγους και όχι από παιδαγωγικούς.
Για εμάς, λοιπόν ζητούμενο είναι η κάθε σχολική μας μονάδα να λειτουργεί σε κλίμακα που εξυπηρετεί τον μαθητή, να βρίσκεται στη γειτονιά που κατοικεί η οικογένεια και να θέτει υψηλούς στόχους αναφορικά με την καινοτομία, την αριστεία, την ποιότητα του προγράμματος σπουδών και τη φροντίδα που προσφέρει.
Από τις πρώτες κιόλας συναντήσεις, οι γονείς και κηδεμόνες των μαθητών μοιράζονται μαζί μας απορίες, αγωνίες, αλλά και προβληματισμούς, για το πού στοχεύουν κατά την επιλογή σχολείου και τι ζητούν από την εκπαίδευση του παιδιού τους. “Περισσότερο από τα μαθήματα, μάς ενδιαφέρει το παιδί μας να είναι ευτυχισμένο.”, “Μας ενδιαφέρει να μπορεί να βιοπορίζεται και να είναι οικονομικά ανεξάρτητο όταν μεγαλώσει.” “Θέλω να μπει σε ελληνικό Πανεπιστήμιο.” είναι μερικές από τις φράσεις που συχνά ακούμε, κατανοούμε και συμμεριζόμαστε σε ένα βαθμό και εμείς ως γονείς. Είναι όμως αυτά αρκετά για ένα σχολείο;
Ποια είναι πραγματικά η αποστολή του σχολείου μας; Ποιο είναι το θεμελιώδες ζητούμενο από ένα σχολείο που επιθυμεί να προσφέρει παιδεία και όχι μόνο εκπαίδευση; Η αποστολή του σχολείου μας, δεν είναι άλλη από το να δημιουργήσει τους αυριανούς δημοκρατικούς πολίτες (Καρακατσάνης, 2003). Οι πολίτες αυτοί, που θα μετέχουν επιτυχώς σε δημοκρατικές κοινωνίες, θα πρέπει να έχουν όλα εκείνα τα γνωστικά, συναισθηματικά και ανθρωπιστικά εφόδια για να ρωτούν, να κατανοούν, να αμφισβητούν, να κρίνουν, να μελετούν και να κάνουν τελικά τον κόσμο καλύτερο. Τα ζητούμενα αυτά θέτουμε ως αποστολή και όραμα για τη σχολική μας κοινότητα και τους μαθητές μας.
Οι μαθητές μας, από το Προνήπιο μέχρι και τη Στ΄ δημοτικού, φορούν καθημερινά μία άνετη, μοντέρνα ενδυμασία, κατάλληλη για γυμναστική και κίνηση. Η κοινή ενδυμασία περιορίζει τις διακρίσεις μεταξύ των μαθητών και ενώνει τη σχολική κοινότητα. Η ενδυμασία αυτή, μάς υπενθυμίζει ότι προσερχόμαστε στο σχολικό χώρο με την ιδιότητα του μαθητή και διαφοροποιεί το σχολικό περιβάλλον, ως περίσταση επικοινωνίας από άλλες, όπως από ένα πάρτυ γενεθλίων ή μία γιορτή. Η επιλογή αυτή δε στοχεύει να περιορίσει την προσωπικότητα των μαθητών, αλλά αντίθετα βγάζει από το προσκήνιο την εξωτερική εμφάνιση και διδάσκει ότι η μοναδικότητα του κάθε ενός από εμάς μπορεί να εκφραστεί και με πιο δημιουργικούς τρόπους, όπως ο λόγος και η προσωπικότητά του. Αυτό το θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικό σε μία κοινωνία, όπως η σημερινή η οποία διαρκώς προκρίνει την εξωτερική εικόνα του ατόμου, έναντι άλλων πολύ σημαντικότερων χαρακτηριστικών και αρετών του. Τέλος, η κοινή ενδυμασία ενισχύει την ασφάλεια και εποπτεία των μαθητών μας, κατά την παρουσία τους σε χώρους εκτός σχολείου, όπως στην περίπτωση των εκπαιδευτικών επισκέψεων και εκδρομών.
Προχωρώντας οι μαθητές μας στο Γυμνάσιο και το Λύκειο, έχουν ήδη καλλιεργήσει τη θετική και πρέπουσα στάση απέναντι στο σχολείο και την εκπαιδευτική διαδικασία. Έφηβοι πια και έχοντας χτίσει σχέσεις εμπιστοσύνης και σεβασμού, επιλέγουν εκείνοι την καθημερινή τους ενδυμασία, με τη βεβαιότητα ότι αυτή θα αρμόζει στο σχολικό περιβάλλον.
Βιβλιογραφία
- Bloom, B., Englehart, M. Furst, E., Hill, W., & Krathwohl, D. (1956). Taxonomy of educational objectives: The classification of educational goals. Handbook I: Cognitive domain, New York, Toronto: Longmans, Green.
- Gardner, H., Hatch., T. (1989). Multiple intelligences go to school, Educational researcher, 18(8), 6.
- Glockel, H. (1996). Vom Unterricht. Lehrbuch der Allgemeinen Didaktik, Heilbronn, Klinkhardt.
- IBE, UNESCO, (2017). Education Systems too slow to reform, warns the IBE, in http://www.ibe.unesco.org/en/news/education-systems-too-slow-reform-warns-ibe (visited in 1/2/2021)
- Καρακατσάνης, Π. (2003). Φιλοσοφία της παιδείας, Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Κώδικας.
- Καψάλης, Α., Νημά, Ε. (2019). Σύγχρονη διδακτική, Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Κυριακίδη.
- Παπασταμάτης, Α. (1998). Τα ολιγοθέσια σχολεία της ελληνικής υπαίθρου, Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.
- Φύκαρης, Ι. (2002). Τα ολιγοθέσια δημοτικά σχολεία στην ελληνική εκπαίδευση. Θεωρητική και εμπειρική προσέγγιση, Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Κυριακίδη.
